”Cứu nguy” cho bà bầu bị trĩ khi mang thai
Tại sao phụ nữ mang thai rất dễ bị bệnh trĩ?
Mang thai dễ khiến bạn bị trĩ vì nhiều lý do:
- Tử cung lớn dần: Tử cung của bạn phát triển gây áp lực lên các tĩnh mạch vùng chậu và tĩnh mạch chủ dưới. Điều này có thể làm chậm sự tuần hoàn máu từ phần thân dưới gây tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở tử cung khiến tử cung bị sưng lên.
- Táo bón: Táo bón là “thủ phạm” gây ra hoặc góp phần làm bệnh trĩ thêm trầm trọng khi mang thai. Khi bị táo bón, bà bầu phải gắng sức rặn để đi đại tiện làm căng cơ và phát triển trĩ.
- Tăng nội tiết tố progesterone: Sự gia tăng nồng độ nội tiết tố progesterone trong thời gian mang thai khiến các thành tĩnh mạch dễ bị sưng. Progesterone làm chậm nhu động ruột và khiến bạn dễ bị táo bón, dẫn đến bệnh trĩ.
Dấu hiệu của bệnh trĩ khi mang thai
1. Triệu chứng bệnh trĩ điển hình nhất là đại tiện ra máu
Trĩ là bệnh ít gây nguy hiểm đến mức chết người nhưng lại khiến người bị phải sống khổ sống sở vì những triệu chứng khó chịu kéo dài dai dẳng nếu không điều trị. Có hai loại trĩ bao gồm trĩ nội và trĩ ngoại.
Hai loại trĩ chỉ khác nhau ở vị trí hình thành búi trĩ. Trĩ ngoại là búi trĩ thò ra ngoài hậu môn còn trĩ nội là búi trĩ ở bên trong hậu môn. Cả hai loại trĩ đều có các biểu hiện như sau:
- Đại tiện ra máu, thường là máu có màu đỏ tươi và xảy ra trong hoặc ngay sau khi đại tiện.
- Phân có máu
- Sau khi quan hệ có cảm giác đau nhói vùng đáy
Nguyên nhân là do tình trạng căng giãn quá mức của các tĩnh mạch ở hậu môn – trực tràng, gây viêm sưng và dẫn đến chảy máu. Tình trạng xuất huyết thường kéo dài dai dẳng và khi chuyển biến nặng máu có thể chảy ra ồ ạt thành giọt hoặc phun thành tia. Nếu không điều trị, bạn có thể bị thiếu máu.
Phụ nữ bị giãn tĩnh mạch âm hộ thường dễ bị bệnh trĩ hơn. Thừa cân trước khi mang thai, đa thai; thừa nhiều nước hoặc ít vận động, tất cả sẽ góp phần gây nguy cơ bị trĩ khi mang thai.
2. Đau rát và ngứa hậu môn
Tình trạng đau rát thường xuất hiện kèm với triệu chứng đại tiện ra máu, nhất là khi bạn rặn nhiều, phân to cứng do táo bón. Khi rửa bằng nước hoặc lau bằng giấy vệ sinh bạn có cảm giác đau rát.
Tình trạng ngứa hậu môn thường diễn ra sau khi bạn cảm thấy đau rát. Nguyên nhân là do hậu môn bị trầy xước, nứt khi rặn đại tiện, khiến vùng da ở xung quanh hậu môn của bạn ẩm ướt và bị viêm, dẫn đến ngứa ngáy khó chịu.
Triệu chứng này thường xuất hiện ngắt quãng nên bạn dễ nhầm sang táo bón hay nứt kẽ hậu môn. Thực chất đây là lúc búi trĩ đang phát triển ngày một to lên, sau một thời gian sẽ lòi ra ngoài.
3. Cảm giác như đại tiện chưa hết
Tình trạng này là khi bạn đi đại tiện và cảm thấy như chưa đi hết nên lại cố gắng rặn nhưng không được. Không ít người dùng đến dung dịch bơm hỗ trợ tống phân hoặc tự móc phân để giải tỏa bức bối khiến hậu môn bị tổn thương làm bệnh thêm trầm trọng.
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do lớp mô ở bên trong hậu môn bị phù nề hoặc búi trĩ xuất hiện chèn ép, làm hẹp đường ra của phân khiến bạn không đi đại tiện hết.
4. Sa búi trĩ là triệu chứng bệnh trĩ nặng nề nhất
Sa búi trĩ là tình trạng khi đi đại tiện bạn sẽ sờ thấy một túi nhỏ “thò” ra ngoài (trĩ nội) hoặc phồng lên ở hậu môn (trĩ ngoại).
Lúc đầu, búi trĩ chỉ thò ra ngoài khi đi đại tiện, sau đó có thể tự thụt vào trong hoặc xẹp xuống. Tuy nhiên, càng về sau thì búi trĩ càng sa ra ngoài nhiều hơn và thường xuyên bị sưng phồng, chảy máu, rỉ dịch khiến bạn cảm thấy đau rát, nhất là khi ngồi.
Ở giai đoạn đầu, bệnh trĩ xuất hiện các triệu chứng điển hình như đại tiện ra máu, đau, ngứa hậu môn và cảm giác đại tiện chưa hết rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở đại – trực tràng như viêm đại tràng, táo bón, nứt kẽ hậu môn. Hoặc những bệnh lý nguy hiểm khác như ung thư đại tràng, ung thư hậu môn. Vì vậy, ngay từ khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên, bạn nên đi khám để rà soát bệnh và chữa trị kịp thời.
Ngoài ra, khi bị bệnh trĩ bạn còn gặp các dấu hiệu sau:
- Nhu động ruột (hội chứng ruột kích thích)
- Một vùng da nổi lên gần hậu môn
- Ngứa
- Nóng
- Sưng tấy
- Búi trĩ lòi ra kèm chảy máu, khó chịu nếu bệnh nặng
- Bệnh trĩ còn có thể biểu hiện dưới dạng cục máu đông, được gọi là bệnh trĩ huyết khối. Loại bệnh trĩ này thường có tình trạng hậu môn bị cứng, viêm và đau đớn.
Tại sao phụ nữ mang thai rất dễ bị bệnh trĩ?
Mang thai dễ khiến bạn bị trĩ vì nhiều lý do:
- Tử cung lớn dần: Tử cung của bạn phát triển gây áp lực lên các tĩnh mạch vùng chậu và tĩnh mạch chủ dưới. Điều này có thể làm chậm sự tuần hoàn máu từ phần thân dưới gây tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở tử cung khiến tử cung bị sưng lên.
- Táo bón: Táo bón là “thủ phạm” gây ra hoặc góp phần làm bệnh trĩ thêm trầm trọng khi mang thai. Khi bị táo bón, bà bầu phải gắng sức rặn để đi đại tiện làm căng cơ và phát triển trĩ.
- Tăng nội tiết tố progesterone: Sự gia tăng nồng độ nội tiết tố progesterone trong thời gian mang thai khiến các thành tĩnh mạch dễ bị sưng. Progesterone làm chậm nhu động ruột và khiến bạn dễ bị táo bón, dẫn đến bệnh trĩ.
Dấu hiệu của bệnh trĩ khi mang thai
1. Triệu chứng bệnh trĩ điển hình nhất là đại tiện ra máu
Trĩ là bệnh ít gây nguy hiểm đến mức chết người nhưng lại khiến người bị phải sống khổ sống sở vì những triệu chứng khó chịu kéo dài dai dẳng nếu không điều trị. Có hai loại trĩ bao gồm trĩ nội và trĩ ngoại.
Hai loại trĩ chỉ khác nhau ở vị trí hình thành búi trĩ. Trĩ ngoại là búi trĩ thò ra ngoài hậu môn còn trĩ nội là búi trĩ ở bên trong hậu môn. Cả hai loại trĩ đều có các biểu hiện như sau:
- Đại tiện ra máu, thường là máu có màu đỏ tươi và xảy ra trong hoặc ngay sau khi đại tiện.
- Phân có máu
- Sau khi quan hệ có cảm giác đau nhói vùng đáy
Nguyên nhân là do tình trạng căng giãn quá mức của các tĩnh mạch ở hậu môn – trực tràng, gây viêm sưng và dẫn đến chảy máu. Tình trạng xuất huyết thường kéo dài dai dẳng và khi chuyển biến nặng máu có thể chảy ra ồ ạt thành giọt hoặc phun thành tia. Nếu không điều trị, bạn có thể bị thiếu máu.
Phụ nữ bị giãn tĩnh mạch âm hộ thường dễ bị bệnh trĩ hơn. Thừa cân trước khi mang thai, đa thai; thừa nhiều nước hoặc ít vận động, tất cả sẽ góp phần gây nguy cơ bị trĩ khi mang thai.
2. Đau rát và ngứa hậu môn
Tình trạng đau rát thường xuất hiện kèm với triệu chứng đại tiện ra máu, nhất là khi bạn rặn nhiều, phân to cứng do táo bón. Khi rửa bằng nước hoặc lau bằng giấy vệ sinh bạn có cảm giác đau rát.
Tình trạng ngứa hậu môn thường diễn ra sau khi bạn cảm thấy đau rát. Nguyên nhân là do hậu môn bị trầy xước, nứt khi rặn đại tiện, khiến vùng da ở xung quanh hậu môn của bạn ẩm ướt và bị viêm, dẫn đến ngứa ngáy khó chịu.
Triệu chứng này thường xuất hiện ngắt quãng nên bạn dễ nhầm sang táo bón hay nứt kẽ hậu môn. Thực chất đây là lúc búi trĩ đang phát triển ngày một to lên, sau một thời gian sẽ lòi ra ngoài.
3. Cảm giác như đại tiện chưa hết
Tình trạng này là khi bạn đi đại tiện và cảm thấy như chưa đi hết nên lại cố gắng rặn nhưng không được. Không ít người dùng đến dung dịch bơm hỗ trợ tống phân hoặc tự móc phân để giải tỏa bức bối khiến hậu môn bị tổn thương làm bệnh thêm trầm trọng.
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do lớp mô ở bên trong hậu môn bị phù nề hoặc búi trĩ xuất hiện chèn ép, làm hẹp đường ra của phân khiến bạn không đi đại tiện hết.
4. Sa búi trĩ là triệu chứng bệnh trĩ nặng nề nhất
Sa búi trĩ là tình trạng khi đi đại tiện bạn sẽ sờ thấy một túi nhỏ “thò” ra ngoài (trĩ nội) hoặc phồng lên ở hậu môn (trĩ ngoại).
Lúc đầu, búi trĩ chỉ thò ra ngoài khi đi đại tiện, sau đó có thể tự thụt vào trong hoặc xẹp xuống. Tuy nhiên, càng về sau thì búi trĩ càng sa ra ngoài nhiều hơn và thường xuyên bị sưng phồng, chảy máu, rỉ dịch khiến bạn cảm thấy đau rát, nhất là khi ngồi.
Ở giai đoạn đầu, bệnh trĩ xuất hiện các triệu chứng điển hình như đại tiện ra máu, đau, ngứa hậu môn và cảm giác đại tiện chưa hết rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở đại – trực tràng như viêm đại tràng, táo bón, nứt kẽ hậu môn. Hoặc những bệnh lý nguy hiểm khác như ung thư đại tràng, ung thư hậu môn. Vì vậy, ngay từ khi xuất hiện các triệu chứng đầu tiên, bạn nên đi khám để rà soát bệnh và chữa trị kịp thời.
Ngoài ra, khi bị bệnh trĩ bạn còn gặp các dấu hiệu sau:
- Nhu động ruột (hội chứng ruột kích thích)
- Một vùng da nổi lên gần hậu môn
- Ngứa
- Nóng
- Sưng tấy
- Búi trĩ lòi ra kèm chảy máu, khó chịu nếu bệnh nặng
- Bệnh trĩ còn có thể biểu hiện dưới dạng cục máu đông, được gọi là bệnh trĩ huyết khối. Loại bệnh trĩ này thường có tình trạng hậu môn bị cứng, viêm và đau đớn.
Bà bầu bị trĩ có sinh thường được không?
Bà bầu bị trĩ nên đẻ mổ hay đẻ thường tùy thuộc vào mức độ bệnh như thế nào. Đối với những bà bầu bị trĩ nhẹ thì có thể đẻ thường, tuy nhiên tình trạng trĩ vẫn ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của bạn, nhất là khi bạn đi đại tiện.
Nếu bị trĩ nặng, búi trĩ thò ra ngoài, táo bón, có thể có hiện tượng chảy máu, ngứa hậu môn và thai đã nhiều tuần tuổi thì cách tốt nhất là bạn nên đẻ mổ.
Sở dĩ bà bầu bị trĩ nặng không nên đẻ thường vì sẽ phải rặn nhiều, dồn sức để rặn, từ đó búi trĩ tụt xuống làm cho bệnh càng ngày càng nặng thêm, rất nguy hiểm cho bà bầu.
Mẹ bầu bị trĩ có nguy hiểm không?
Theo các bác sĩ sản khoa, nhiều chị em mắc bệnh trĩ khi mang thai có nguyên nhân từ việc táo bón thai kỳ. Song vì quá chủ quan nên táo bón đã chuyển sang bệnh trĩ. Do đó, bạn nên cảnh giác với chứng táo bón thai kỳ nếu không muốn mắc phải căn bệnh trĩ nhé.
Nếu phân không được thải ra ngoài sẽ bị trực tràng hút ngược vào cơ thể, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Khi bị bệnh trĩ bạn rất dễ gặp phải tình trạng này. Ngoài ra, bệnh trĩ còn khiến sản phụ đau đớn, ảnh hưởng đến quá trình sinh nở.
Bác sĩ khuyến cáo, bà bầu cần hạn chế để xảy ra tình trạng trĩ khi mang thai và nếu bị, cần chữa trị ngay khi mới xuất hiện.
Bà bầu bị trĩ phải làm sao? Cách ngăn ngừa bà bầu bị sa búi trĩ
1. Những việc cần làm để ngăn ngừa bệnh trĩ
Để ngăn ngừa bị trĩ khi mang thai, thai phụ có thể tham khảo những biện pháp sau:
- Thai phụ cần chú ý tránh táo bón. Bà bầu bị táo bón sẽ làm đại tràng cứng, khó khăn khi thải phân và điều này góp phần gây ra bệnh trĩ ngoại.
- Bà bầu bị trĩ phải làm sao? Uống nhiều nước – ít nhất là 2,5 lít một ngày. Nước giúp giữ phân mềm và dễ thải ra ngoài.
- Nước ép trái cây, trà thảo dược và các chất lỏng khác… có thể giúp bạn tránh táo bón.
- Tránh ngồi xổm để vệ sinh trong thời gian dài. Hãy ở lại trong khoảng thời gian bạn cảm thấy cần nhưng tránh đặt áp lực không cần thiết, kéo dài lên ruột và trực tràng.
- Đặt bàn chân của bạn trên một chiếc ghế khi bạn đi vệ sinh. Điều này giúp giảm áp lực lên khung chậu.
- Tránh căng thẳng về việc đi vệ sinh. Nếu bạn cảm thấy không cần, hãy đứng dậy và ra khỏi nhà vệ sinh.
- Không nên nhịn đi đại tiện.
- Ăn nhiều chất xơ và thức ăn thô. Trái cây, rau, cám, yến mạch, ngũ cốc nguyên cám… có thể giúp tạo hình cho phân và dễ thải ra ngoài hơn.
- Tránh ăn nhiều thịt đỏ, bánh mì trắng và thực phẩm đã chế biến kỹ.
2. Biện pháp khắc phục bệnh trĩ tại nhà cho bà bầu
- Dùng khăn lau nhẹ nhàng hoặc dùng vòi xịt khi bạn đi vệ sinh.
- Ngâm mình trong nước ấm sạch khoảng 10 phút/lần. Thực hiện vài lần mỗi ngày.
- Tắm muối Epsom và nước ấm.
- Chườm đá lạnh vào vùng trĩ vài phút. Mỗi ngày thực hiện 2-3 lần.
- Thường xuyên đi lại và cố gắng không ngồi quá lâu. Điều này để tránh gây áp lực cho hậu môn khiến tình trạng trĩ thêm nghiêm trọng.
- Uống nhiều nước và ăn thực phẩm giàu chất xơ để giúp phân mềm.
- Tránh ngồi lâu khi đi vệ sinh để tránh gây áp lực cho hậu môn.
- Thực hiện các bài tập kegel để tăng cường sức khỏe các cơ ở vùng này.
- Nằm nghiêng thay vì nằm ngửa để giảm áp lực lên hậu môn.
- Dùng baking soda pha nước để rửa hoặc tắm sẽ giảm ngứa ở búi trĩ.
- Cố gắng đi bộ 15 phút mỗi ngày để cải thiện lưu thông máu.
Phương pháp chữa trị bệnh trĩ khi mang thai
Bà bầu bị trĩ khó điều trị bằng thuốc tây vì sợ ảnh hưởng tới em bé, nên phương pháp an toàn nhất vẫn là thảo dược. Theo Đông y, việc các búi trĩ hình thành là do khí huyết ứ trệ. Nếu chỉ phẫu thuật cắt búi trĩ thì mới chỉ giải quyết được phần ngọn, sau đó một thời gian sau bệnh trĩ sẽ lại tái phát.
Điều trị bằng phương pháp dân gian là điều trị tận gốc rễ của trĩ. Tuy nhiên, người bệnh cần phải có lòng kiên trì. Bà bầu bị trĩ nên tham khảo bài thuốc dân gian dưới đây:
1. Rau diếp cá (dấp cá) điều trị trĩ cho bà bầu
Tinh dầu diếp cá chứa decanonyl acetaldehyde có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn mạnh. Vì vậy diếp cá được dùng trị táo bón, bệnh trĩ rất hiệu quả và để chữa viêm ruột, kiết lỵ, bí tiểu tiện, mụn nhọt, lở ngứa…
Cách thực hiện:
- 100g lá diếp cá tươi rửa sạch, ngâm nước muối loãng
- Bà bầu ăn sống hoặc đun lấy nước uống hàng ngày
- Phần bã đắp vào chỗ búi trĩ để giảm đau đớn
2. Củ nghệ tươi
Nghệ là vị thuốc có tác dụng xóa sẹo, có khả năng kháng viêm, giảm nguy cơ nhiễm trùng. Trong một số loại thuốc bôi nguồn gốc thảo dược đa phần đều chứa thành phần nghệ tươi.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch 1 củ nghệ nhỏ, cạo bỏ vỏ rồi giã nát
- Đắp nghệ vào khu vực búi trĩ để giảm tình trạng đau rát và sưng, viêm
Khi nào nên đến bác sĩ để khám bệnh trĩ khi mang thai?
Thông thường bệnh trĩ sẽ thuyên giảm khi bạn áp dụng những biện pháp tự điều trị như trên. Tuy nhiên, nếu các biện pháp phòng ngừa không mang lại hiệu quả hoặc bị đau, ra máu, bạn nên đến bác sĩ ngay để được khám kỹ hơn.
Đặc biệt khi bà bầu bị trĩ có hiện tưởng bệnh chuyển biến nặng như chảy máu hậu hôn hay sa búi trĩ, mẹ bầu cần đến gặp bác sĩ để được điều trị kịp thời, tránh ảnh hưởng đến quá trình sinh con.
Xem thêm